Wanda Kunz & Sabine van der Eijk, opleiding tot ritueelbegeleider GaandeweG
Soms werk je in dezelfde branche, in dezelfde regio, voor dezelfde doelgroep met dezelfde passie en kom je elkaar pas tegen wanneer een gezamenlijke vriendin hulp nodig heeft na het overlijden van haar vader.
Het overkwam Sabine van der Eijk en Wanda Kunz. Beiden bij Gaandeweg de opleiding tot Ritueelbegeleider gevolgd en beiden werkzaam als uitvaartprofessional in de regio Haaglanden. Ze kenden elkaar niet totdat ze als team gekoppeld werden.
Zo vader zo dochter, het verhaal van Sabine
“In de jaren ’80 van de vorige eeuw begon mijn vader een uitvaartonderneming in Naaldwijk en hij noemde het Van der Eijk Uitvaartverzorging. Ik groeide op in het Westland, in de uitvaartwereld en toen het full time moederen niet meer nodig was, haalde ik m’n diploma’s en stapte ik bij mijn vader in de zaak. De kneepjes van het vak leerde ik van hem. In de samenwerking met mijn vader waren de rollen goed verdeeld. Hij nam de uitvaarten aan en coördineerde het zakelijke deel. Ik had de rol van ceremonieleider c.q. ritueelbegeleider. We deden bijna alle uitvaarten samen waardoor we alle tijd voor families hadden. Deze nabijheid, het gevoel van veiligheid creëren, wordt in het Westland zeer gewaardeerd.
In oktober 2020 overleed de vader van een vriendin. En die vriendin gaf aan dat ze Wanda bij de uitvaart wilde betrekken. Ik zag het gelijk zitten en met Wanda voelde ik ook direct een klik. Wanda gaf vorm aan de afscheidsceremonie, ging die ceremonie leiden en ik nam de rol van mijn vader op me.
Mijn vader aanschouwde deze nieuwe rolverdeling en hij zag dat het goed was.
Achteraf gezien denk ik dat er vanaf dat moment rust ontstond in zijn hoofd. Hij liet mij steeds vaker zijn rol oppakken en het ceremonieleiderschap droegen we meer en meer over aan Wanda.
Ik kreeg van mijn vader kans me te ontwikkelen – onder zijn veilige vleugels – en het bedrijf met kleine stapjes steeds meer naar mijn hand te zetten. Wanda daar met grote regelmaat bij te betrekken, was voor mij niet meer dan logisch.
En mijn vader? Die had graag nog wat langer van een wat rustiger leven willen genieten maar op 5 april 2021 overleed hij plotseling. Nog geen half jaar na die eerste uitvaart met Wanda. Het verdriet was immens en nog steeds ben ik in de rouw. Ik mis mijn vader bij alles wat ik doe. Maar ‘de show must go on’. Dat was zoals mijn vader er ook in stond.
De kernwaarden van Van der Eijk blijf ik met verve uitdragen: dichtbij en vertrouwd. Als Westlander voor Westlanders sta ik naast, voor en achter mensen wanneer ze op hun kwetsbaarst zijn. Ik doe wat er moet gebeuren wanneer iemands dierbare overlijdt. Mensen kunnen op mij bouwen zoals ze dat op mijn vader konden. Ik regel, plan, verzorg en ontzorg. En alles wat ik doe, doe ik met grote toewijding en steeds vaker met Wanda.”
Samen een afscheid persoonlijk maken; het verhaal van Wanda
“’Mijn naam is Wanda Kunz en ik ben uitvaartspreker en ceremonieleider bij afscheid. We moeten iets doen wat niemand wil maar ik ben er om jullie daarbij te helpen …’ . Zo stel ik me vaak voor aan nabestaanden. Geleerd bij Gaandeweg en getoetst in de praktijk; het zijn de woorden die mensen nodig hebben te horen wanneer alle vaste grond onder hun voeten is verdwenen.
Wat ik doe? Ik breng rust en geef overzicht. In de week van de uitvaart werk ik zij aan zij met mensen die net iemand verloren hebben. Naast het ceremoniemeesterschap schrijf ik in overleg met families levensverhalen en overdenkingen. Mijn streven is de overledene – tijdens de afscheidsceremonie – nog eenmaal over het voetlicht te brengen, precies zoals hij of zij was. Met respect en warmte en woorden op maat. En misschien met rituelen die passen bij de overledene en nabestaanden. Samen een afscheid persoonlijk maken, is waar ik me sterk voor maak.
Zo lang als ik mij kan herinneren, sta ik mensen in mijn omgeving bij wanneer de emotionele rollercoaster van de dood zorgt voor radeloosheid. Het heeft altijd heel natuurlijk gevoeld om op zulke momenten het heft in handen te nemen en voor stabiliteit en inspiratie te zorgen. Mijn grootouders bestierden een aula, ik hielp mijn oma bij het koffieschenken, dus daar zal die vanzelfsprekendheid vandaan komen.
Een baan in de uitvaartzorg heb ik lang geambieerd maar het was niet verenigbaar met mijn taak als mantelmama. Toen mijn vader overleed – hij woonde in Groningen – werden wij door de uitvaartbegeleider gekoppeld aan een professioneel spreekster. Deze mevrouw deed goed haar best maar voor mijn man was het gelijk duidelijk: ‘dit kan jij ook, maar dan nog beter’. Wat volgde was de opleiding tot ritueelbegeleider bij Gaandeweg en sindsdien is het vormgeven van en voorgaan bij uitvaarten officieel mijn beroep. En passie.
Steeds vaker werk ik samen met Sabine. Ons eerste afscheid samen was die van de geliefde vader van een gezamenlijke vriendin, in oktober 2020. Een abrupt overlijden van een man die nog middenin het leven stond. We troffen een gebroken familie in een huis vol ongeloof en verdriet. Sabine en ik pakten beiden gelijk onze rol en hebben elkaar sindsdien niet meer losgelaten.”
Samenwerken werkt
Sabine: “De samenwerking tussen een uitvaartverzorger en ritueelbegeleider loopt in onze regio niet altijd goed. Ik ben zowel ritueelbegeleider als uitvaartverzorger. In beide functies heb ik uitvaarten verzorgd dus ik weet precies waar we elkaar kunnen versterken.”
Dat lokale uitvaartondernemingen de samenwerking met een ritueelbegeleider niet vanzelfsprekend vinden, is volgens Wanda nog zwak uitgedrukt. “Nadat ik in juni 2018 mijn opleiding afrondde, ging ik vol goede moed netwerken. Heel wat koppen koffie heb ik gedronken met ondernemers met wie ik graag wilde samenwerken. Bijna altijd kreeg ik dezelfde reactie: ‘Je schrijft mooi, maar we zien de meerwaarde niet’. Ik wist van collega’s uit Noord-, Oost- en Zuid-Nederland dat hun inzet daar veel meer mainstream was. Maar in mijn woonomgeving kreeg ik in die eerste periode geen voet aan de grond. Het ergste netwerkgesprek dat ik voerde was met een grote lokale speler. Toen mijn toegevoegde waarde ter sprake kwam, werd gezegd ‘als de familie er tijdens de dienst niet uitkomt dan heb ik altijd nog wel een gedichtje in mijn borstzak’. Ik was met stomheid geslagen maar ik realiseerde me ook dat het mij alleen niet zou lukken om deze vooringenomenheid weg te nemen. Soms gaat het in de uitvaartwereld helaas vooral om met zo weinig mogelijk moeite zoveel mogelijk uitvaarten te organiseren. De persoonlijke touch is vaak ver te zoeken.”
Sabine: “Christelijke uitvaarten doe ik met de pastoor of de dominee. Dit wordt heel normaal gevonden. Hoezo is het dan raar om een spreker c.q. ceremonieleider bij een niet christelijke uitvaart te betrekken? Voor mij is dat wel heel logisch. Tref ik een familie die geen dienst vanuit de kerk wil, bel ik altijd gelijk Wanda. Samenwerken met haar is een feestje. Omdat we goed kunnen sparren, het beste in elkaar naar boven halen en omdat zij dezelfde kwaliteit nastreeft al ik. Mijn Westlandse mentaliteit van aanpakken en mensen op hun gemak stellen past goed bij wat Wanda te geven heeft. Ze weet altijd de juiste toon te treffen en haar verhalen raken je recht in het hart. Dat is echt een grote toevoeging aan het delicate uitvaartwerk.”
Wanda vult aan: “Sabine is een vakvrouw. Zoals zij vecht voor de families door wie ze wordt ingehuurd! Ze is eerlijk, gedreven, doortastend en ze durft zich kwetsbaar op te stellen. Ik ben dankbaar dat ze buiten de gebaande paden durft te treden en vooral ben ik dankbaar voor het vertrouwen dat ze in me heeft. De basis van onze warme samenwerking is Gaandeweg en de kracht van onze samenwerking zit ‘m in onze gezamenlijke visie dat troost ontstaat door een op maat gemaakte afscheidsceremonie.”
Sinds oktober 2020 werken Sabine en Wanda samen om in de regio Haaglanden uitvaarten op een hoger plan te brengen. Sabine als uitvaartverzorger en Wanda als ritueelbegeleider. Beiden hebben ze de opleiding tot ritueelbegeleider bij Gaandeweg gevolgd. Sabine heeft daarna nog haar Vakexamen Uitvaartzorg in Geldermalsen gehaald en Wanda heeft verdiepende trainingen gevolgd bij DeMens Training, Humanitas en De Levensboom. Dat samenwerken werkt, ook in de uitvaartwereld, bewijzen deze 2 uitvaartprofessionals bijna wekelijks.
Om hun manier van werken in Zuid-Holland (regio Haaglanden) bij een groter publiek onder de aandacht te kunnen brengen, wordt naar samenwerking gezocht met andere Gaandeweggers met dezelfde missie en visie. Wie – zowel uitvaartbegeleiders als ritueelbegeleiders – ervoor voelt om met Sabine en Wanda een netwerk te vormen, kan contact zoeken met Sabine 06-55182616 of Wanda 06-46164706.